بررسی کلسترول، لیپوپروتئین مایع جنب و همبستگی آنها با ضریب نیمه تراوایی پرده جنب در مبتلایان به مایع جنب اگزوداتیو و ترانسوداتیو

سابقه و هدف: یکی از سؤالات اساسی در مبتلایان مایع جنب مسئله مقادیر و همبستگی کلسترول و لیپوپروتئین های مایع جنب با مقادیر سطح سرمی آنها و اهمیت آن در افتراق نوع مایع جنب (ترانسوداتیو، اگزوداتیو) می باشد. لذا این تحقیق در مبتلایان مایع جنب مراجعه کننده به بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال 1380 تا 1382 انجام گرفت. مواد و روش ها: تحقیق با طراحی مقطعی روی کلیه بیماران مبتلا به مایع جنب انجام گرفت. تعیین نوع اگزودا و ترانسوداتیو مطابق معیار لایت بوده و میزان کلسترول و تری گلیسیرید، لیپوپروتئین ها در مایع جنب و سرم هم زمان به روش استاندارد آن تعیین و میزان همبستگی آنها به روش پیرسون و مقادیر کلسترول و لیپوپروتئین ها و ضـریب نیمه تراوایی پرده جنب در موارد اگزوداتیو و ترانسـوداتیو بر حسب مورد با آمار t-test و man-whitney مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته ها: تحقیق روی 119 نفر شامل 52 مرد و 67 زن با میانگین سنی 15 ± 5/63 سال انجام گرفت. مایع جنب در 70 نفـر (8/58 درصد) از نوع اگزوداتیو و در 49 نفر (2/41 درصد) از نوع ترانسودا بود. میزان کلسترول مایع جنب در افراد ترانسوداتیو 16 ± 29 و در گروه اگزوداتیو 25 ± 65 بود (001/0 p< ). سطح کلسترول مایع جنب (اگزوداتیو و ترانسوداتیو) بستگی به سطح سرمی آن و نسبت پروتئین جنب به سرم دارد (در اگزوداتیو 61/0= r ، 001/0 p< ، ترانسوداتیو 62/0= r و 001/0 p< ). ضریب همبستگی ldl ، hdl ، vldl و تری گلیسیرید مایع جنب اگزودا با نسبت پروتئین مایع جنب به سرم به ترتیب عبارت است از: 53/0= r (001/0 p< )، 40/0= r (01/0= p )، 29/0= r (01/0= p ) و 29/0= r (02/0= p ). در مایع جنب ترانسودا ضریب همبستگی به ترتیب ldl ، hdl ، vldl و تری گلیسرید با نسبت پروتئین مایع جنب به سرم به ترتیب عبارت است از: 48/0= r (001/0 p< )؛ 24/0= r (09/0= p ) 09/0= r ، (52/0= p ) و 04/0= r (79/0= p ). نسبت درصد کلسترول همراه با ldl و hdl مایع جنب اگزوداتیو و ترانسوداتیو به ترتیب 90 و 89 درصد بود در حالی که نسبت درصد و کلسترول همراه با ldl و hdl سرمی آنها به ترتیب 83 و 86 درصد بود. نتیجه گیری و توصیه ها: سطح کلسترول مایع جنب اگزوداتیو و ترانسوداتیو بستگی به سطح سرمی آنها و نسبت پروتئین مایع جنب به سرم دارد. با توجه به عدم تغییر لیپوپروتئین ها ( ldl و hdl ) در مایع جنب، سنجش کلسترول مایع جنب در افتراق مایع جنب اگزودا از ترانسودا کمک کننده است. در پلورال افیوژن اگزوداتیو سطح لیپوپروتئین های مایع جنب بستگی به نسبت پروتئین مایع جنب به سرم داشته، در حالی که در نوع ترانسودا تنها سطح ldl مایع جنب بستگی به نسبت پروتئین مایع جنب به سرم دارد